Is de Bijbel vandaag nog relevant?

“Want het Woord van God is levend en krachtig en scherper dan het scherpste zwaard, en het dringt door tot op de scheiding van ziel en geest, van gewrichten en merg, en het oordeelt de overleggingen en gedachten van het hart.”

– Het Bijbelboek Hebreeën, Hoofdstuk  4, Vers 12

    Recent werd de titelvraag van dit artikel aan mij gesteld: “Is de Bijbel vandaan nog relevant?’’ Om eerlijk te zijn, voelde ik mij een beetje verbaasd bij deze vraag en wist ik niet meteen hoe deze te beantwoorden. Ik heb een PhD in “Bijbelse interpretatie’’ en ik ben al zeventien en een half jaar een professor van religieuze literatuur. Ik geef les op zowel een universiteit gespecialiseerd in het opleiden van predikanten en missionarissen als een door de overheid gerund publiek instituut. Toch had ik al geruime tijd niet geprobeerd zo’n fundamentele vraag te beantwoorden. 

Natuurlijk was het antwoord voor mij “ja, het is relevant.” Ik realiseerde me echter dat om deze vraag te beantwoorden, ik mijzelf nog twee vragen moest stellen: 1) Voor wie is de Bijbel belangrijk en 2) Waarom is de Bijbel belangrijk. Nu liep mijn hoofd over van gedachten. Met dit alles in gedachten, vraag ik je het volgende te overwegen.

    In december 2022 stonden een vriend en ik in een lift in die ons in ongeveer 30 seconden naar de 50e verdieping bracht. Daar is namelijk het uitkijkpunt van de Bitexco Financial Tower in het centrum van Ho Chi Minh-Stad. De iconische wolkenkrabber is indrukwekkend. Vanaf de 52e verdieping steekt horizontaal een enorm helikopterplatform uit en daarmee is het één van de meest iconische wolkenkrabbers in de moderne wereld. Hoewel het prachtige uitzicht op de stad beneden ons interessant was, werd mijn aandacht vooral getrokken door de kerstmuziek op de achtergrond. Enerzijds was het horen van de muziek door de legendarische Phil Spector uit 1963 voor mij als Amerikaan niet ongewoon. Wat ongebruikelijk was, was dat deze diep inheemse muziek uit de luidsprekers schalde op deze locatie in het centrum van Vietnam. 

Wat een ongelooflijke paradox: muziek die de Westerse, Kapitalistische en Christelijke waarden belichaamt, schalde in het hart van een Socialistische natie in het hart van Azië; een natie die officieel atheïstisch is, terwijl de meerderheid van de mensen (86% plus) een vorm van volksreligie beoefent die onder andere elementen van het Boeddhisme en de filosofieën  Confucianisme en het Taoïsme vermengt.    

    Als de betekenis van mijn verhaal je nog niet helemaal duidelijk is, wil ik het graag toelichten. Religies van de wereld, en vooral het Christendom, zijn zo verweven met de massa van de samenleving dat het onmogelijk is om ze te scheiden. Religie is als een streng touwtjes die in het weefsel van de samenleving is geweven, als een vloerkleed gemaakt van duizenden strengen, kleuren en texturen die uiteindelijk een prachtig tapijt opleveren. Het Christendom, hoewel niet de religie van de meeste mensen in Vietnam, zit diep in de mix van opkomende culturen van die samenleving. Het Kerstfeest wordt over de hele wereld religieus en economisch erkend en beleefd, zelfs in samenlevingen die minder om een dieper niveau in het geloof geven. Kortom, of men persoonlijk geïnteresseerd is in religie, en meer specifiek in het christendom, doet er niet toe. Het feit blijft dat wereld religies er toe doen, ze beïnvloeden onze samenlevingen. Wat betreft dit artikel, het Christendom is belangrijk, en de religieuze bron van het Christendom is belangrijk.

Het Christendom vertegenwoordigt bijna 2,4 miljard mensen op de aarde. In totaal is bijna 85% van de mensen op aarde religieus en drukken hun geloof expliciet uit binnen een bepaalde, georganiseerde, institutionele geloofsgroep, of het nu het Boeddhisme, het Christendom of de Islam is. Religie is op tal van manieren van belang voor de meeste aardbewoners. Religie doet er toe als we de wereld politiek, sociologisch, cultureel, historisch en op tal van andere manieren proberen te begrijpen. Zelfs de almachtige economische structuren van de wereld moeten religie serieus nemen in een geglobaliseerde economie.

      Als we om de hierboven genoemde redenen, nog een stap verder gaan is niet alleen het Christendom van belang, maar ook de Bijbel – het bronboek voor het Christendom – is van belang. De Bijbel wordt door gelovigen soms aangeduid als de Heilige Schrift, de Bijbel, het Boek, of door de twee belangrijkste secties binnen Christelijke Bijbels: het Oude Testament en het Nieuwe Testament. 

Dit is het boek dat het Woord van God weergeeft dat gedurende een periode van ongeveer 1000 jaar (plus of min een paar eeuwen) tot de mensheid is gesproken. Maakt het uit? Ja. Aan wie? Als je denkt dat het voor rationele mensen is, dan zou het voor jou belangrijk moeten zijn. Maar meer specifiek, als je geïntrigeerd bent door het idee dat de Schepper van de hemelen en de aarde misschien de beslissing heeft genomen om tot de mensheid te spreken, dan zal het ook voor jou belangrijk zijn. Deze laatste opmerking beantwoordt natuurlijk de “waarom”-vraag zoals hierboven vermeld (d.w.z. ‘Waarom doet de Bijbel ertoe?’) aan het begin van dit artikel. Als er een God is, en als hij tot de mensheid heeft gesproken, dan maakt dat dit boek belangrijk en wekt het mijn interesse.

      In dit gedeelte realiseer ik me dat ik op de zaken vooruit loop. Sommigen van jullie zeggen misschien: “Maar ik geloof niet dat God het heeft geschreven, en ik geloof niet dat hij het universum heeft geschapen.” Welnu, als dit het geval is, maar u zover gekomen bent, dan denk ik dat het veilig is om aan te nemen dat u toch geïnteresseerd bent in dit onderwerp. Met dit in gedachten zou ik dit artikel willen beëindigen door de vermelding van het ‘Woord van God’ te overwegen, zoals uitgedrukt in het bovenstaande citaat uit Hebreeën, één van de boeken die in het Nieuwe Testament van de Bijbel staat. Zonder al te veel in detail te treden, erkennen veel lezers van de Schrift tegenwoordig dat de verwijzing naar het ‘Woord van God’ in dit citaat in essentie een verwijzing naar de Bijbel is. Als dit het geval is, wordt het citaat om verschillende redenen interessant. Het lijkt te impliceren dat als we ons bezighouden met het ‘Woord van God’, wij het niet zijn die het speurwerk doen, maar dat we onszelf blootstellen aan God, die in staat lijkt te zijn om onze ware identiteit vrij gemakkelijk te onthullen. Metaforisch doet dit beeld me denken aan de chirurg die zijn messen en gereedschap kan gebruiken om subtiel en nauwkeurig uitgevoerde operaties uit te voeren die resulteren in de verandering en uiteindelijke genezing van het menselijk lichaam. Dit beeld draait als het ware de rollen om. Het is God die aan mij werkt, in plaats van dat ik aan de Schrift werk. Met andere woorden, de passage impliceert dat wanneer we de Bijbel lezen, we onszelf toestaan open te staan voor God die aan ons hart en onze geest werkt. Deze ‘chirurgische’ ingreep kan levens veranderen… en zelfs helen. Een boeiend beeld om over na te denken, en ook een interessante gedachte. 

      Zeggen dat de Bijbel van belang is voor de hele wereld – vanwege geschiedenis, politiek, culturele en sociale factoren, of zelfs economische realiteiten waarbij mensen, religies en hun geloof betrokken zijn – is waar, en ik zou zelfs zeggen dat het onbetwistbaar is voor de gemiddelde denkende, rationele mens. Maar om nog een stap verder te gaan en de mogelijkheid te erkennen dat een goddelijk wezen zou kunnen proberen te communiceren en de loop van individuele mensenlevens te veranderen, is een heel andere gedachte, en waard om onderzocht te worden. Ik hoop dat je bij het lezen van dit artikel deze ideeën en de Bijbelvers uit Hebreeën 4:12 in overweging zal nemen. Tot slot, misschien is de prangende vraag niet: “Doet de Bijbel er vandaag toe, maar” Doet de Bijbel er toe voor mij?