De hemel, wie gaat daar naartoe?
Hoe goed is goed genoeg?
Andy Stanley
Amerikaanse auteur en spreker Andy Stanley neemt je in zijn serie over de hemel mee door grote relevante vragen. De link naar zijn video hebben we hieronder toegevoegd. Wij schreven een samenvatting, omdat wij zijn boodschap belangrijk vinden voor iedereen, of je nou Christen bent of niet. Andy’s punten zijn ‘to the point’, verhelderend en helpen iedereen een eerlijke verwachting te schetsen over de hemel.
Het is een algemene opvatting dat er na dit leven nog een eeuwige bestemming komt. Vaak noemen we dit de ‘hemel’, een goede en fijne plaats. Mensen zijn tijdens hun leven voornamelijk gefocust op het hier en nu, hun ambities, dromen, doelen en geluk. Zeker als het leven goed gaat en we gezond zijn, besteden we weinig moeite om ons te verdiepen in dat ‘hiernamaals’. Al nemen wel veel mensen aan dat ze ergens naartoe zullen gaan na hun dood. Voor sommigen die dat tot zich door laten dringen, de tijd nemen om stil te staan bij wat dat betekent, kan het beangstigend worden. Iets dat we daardoor of van ons af duwen, of waarover we aannames maken die positief voor onszelf zijn.
Daarin kennen we twee aannames. 1: Goede mensen gaan naar de hemel. 2: Ik ben een goed persoon, of in ieder geval goed genoeg voor de hemel. We besteden weinig gedachtes aan wat er met slechte mensen zal gebeuren, tenzij we ons boos en wraakzuchtig voelen. Als er een tegenhanger is van de hemel, is dat een confronterende en deprimerende realiteit waarbij we liever niet te lang stil staan. Daarbij denken we, als ik een goed persoon ben en als er een hiernamaals is, dan is het eerlijk dat ik naar die hemel zal gaan.
Algemene menselijke opvattingen
- Goede mensen zouden beloond moeten worden voor hun goedheid in dit leven.
- Jij beslist zelf of je jezelf heel goed of net goed genoeg vind. Je vergelijkt jezelf met andere mensen en vindt jezelf beter of soms eerlijk gezegd veel beter dan anderen.
- Het moment dat mensen aan een ‘God’ denken, denken ze aan een goede God en een goede God zal zijn hemel toch enkel willen vullen met goede mensen.
- De angst om niet naar de hemel te gaan, motiveert mensen om goede mensen te zijn. Alsof iemand jouw score aan het bijhouden is. Het idee van beloond worden voor het goede doen, geeft een goed gevoel. Zeker toen je, tegen je eigen gevoel in, het goede deed toen het moeilijk was, reken je graag ‘dubbele punten’ voor de extra moeite.
Deze eigen opvattingen kunnen eigenlijk niet lang stand houden en als we er dieper over na denken, klinkt het eigenlijk absurt. De realiteit die we dan onder ogen komen is anders, verontrustend zelfs.
1. We hebben geen vaststaande, onaantastbare, multi-generationele, universele lijst van regels die de goddelijk geopenbaarde norm voor ‘goed’ vastleggen.
-
- Het concept van wat moraal of goed is, is door de tijd heen drastisch veranderd. Wat 500 jaar geleden vanzelfsprekend goed was, is nu over duidelijk slecht. En andersom ook, wat 500 jaar geleden als slecht werd gezien, zien we nu in moderne tijden als goed.
-
- ‘Goed’ is een bewegend doelwit. Cultureel gezien, over verschillende generaties gezien. En heel eerlijk, persoonlijk gezien is ‘goed’ ook maar afhankelijk van onze leeftijd, mate van volwassenheid, hoe we zijn groot gebracht en al onze ervaringen die ons gevormd hebben.
Voorbeelden
-
- Neem de huidige ethiek over hoe vrouwen worden behandeld in onze moderne wereld. Nu is hun waardigheid en gelijkheid vanzelfsprekend voor ons. Dat zouden we niet in twijfel trekken. Vóór de 10e eeuw zagen de mensen dat tegenovergesteld, ze degradeerden en onderdrukten vrouwen, mannen waren het ‘betere soort’ dan vrouwen. Op basis van wat wij goed achten, kan het eigenlijk niet mogelijk zijn dat alle mannen die vrouwen hebben onderdrukt, naar de hemel hebben kunnen gaan.
- Het huidig westerse begrip van de waardigheid van alle mensen is ook een voorbeeld van de veranderde definitie van ‘goed. Vóór de 16e eeuw was het heel normaal om slaven te hebben of om slaaf te zijn. De maatschappij keurde slavernij goed. In al die eeuwen van slavernij zal geen enkel mens naar de hemel gegaan kunnen zijn, behalve dan de goede slaven. Het zo behandelen van mensen is een van de slechtste dingen die we ons nu voor kunnen stellen.
- Mensen zijn gevormd door hun opvoeding, opgroeien en levens ervaringen. Een kansrijke vliegende start schept een hoge verwachting van ‘goed’. Bij uitdagende omstandigheden is ons rechtssysteem milder met termen als ‘niet of verminderd toerekeningsvatbaar’ en verzachtende omstandigheden.
2. We weten niet welk percentage van onze daden ‘goed’ moet zijn om de hemel binnen te mogen gaan. Is dat 80%, 50% of is 20% al genoeg? We weten het niet. Tellen onze motieven en overwegingen mee? Houdt God rekening met onze omgeving, en is dat dan een goede of slechte zaak van God? Op welke leeftijd beginnen onze daden te tellen? Als de hemel hier allemaal van afhangt, had de formule en het systeem dan niet veel duidelijker moeten zijn?
-
- Het kan zijn dat je, zonder dat je het weet, niet meer genoeg tijd hebt. Je hebt misschien zoveel slechte dingen gedaan dat je geen tijd meer hebt om ook nog genoeg goede dingen te doen om op te laten wegen tegen het slechte. We beoordelen zelf ons eigen goed en slecht, maar wie zegt dat God onze maatstaven gebruikt? Dat hij bepaalde slechte daden veel zwaarder weegt dan wij zelf hadden gedacht? Misschien zijn er bepaalde slechte dingen die de hemelpoort sluiten, ongeacht hoeveel ander goeds er was in je leven.
- Als dit waar zou zijn, dan zou je de toegang tot de hemel kunnen missen bij maar één goede daad, die de ‘weegschaal’ zou laten kantelen. Dat God zou zeggen ‘Sorry, je was zo zo dichtbij, echt net aan op het randje, maar niet genoeg dus je komt er niet in’.
3. Als God nooit de tijd had genomen om ons uit te leggen wat dan ‘goed’ is en hoe het systeem werkt. Als hij nooit had laten weten of het een percentage is, of dat motieven en omstandigheden tellen. Dan zou dat betekenen dat God niet goed is.
-
- Hoe noem je een leraar die je geen lessen, aantekeningen of opdrachten geeft. Hij maakt duidelijk dat er een eindexamen komt, maar publiceert nooit de datum van het eindexamen. Dat is toch de allerslechtste leraar?
- Of stel je een hardloopwedstrijd voor. Maar dan een waarbij de organisator geen markering heeft geregeld die de route aangeeft, waarbij er niet is aangegeven hoe lang of ver je precies moet rennen. En waarbij ze de finish lijn pas vast stellen nadat je begonnen bent. Dat is niet goed, eerlijk. Maar als goede mensen naar de hemel gaan, dan is onze situatie hetzelfde als de hardloopwedstrijd. Dan is God niet goed of eerlijk, want dan zou hij duidelijk moeten maken wat de race regels zijn over goed is. Omdat ‘goed’ een bewegend doelwit is, zou hij iedere generatie terug moeten komen met een hernieuwde lijst regels die ‘goed’ definiëren.
4. Wat Gods zoon, Jezus de verlosser, heeft gezegd over wie er naar de hemel gaan
Volgens Jezus gaan goede mensen niet naar de hemel. Volgens Jezus is het precies het tegenovergestelde van wat de meeste mensen die geloven dat er een hemel is, geloven.
Jezus leerde niet dat goede mensen naar de hemel gaan. Jezus droeg Zijn volgelingen op om goed te zijn. En meer dan dat, om goed te doen. Goed zijn voor elkaar en voor hun vijanden. Jezus geloofde dat we in staat zijn om goed te doen, en dat we kunnen herkennen wat goed en kwaad is. Jezus zei hoe goed hij wil dat we zijn, namelijk net zo goed als zijn Vader, maar niet zodat je daardoor naar de hemel gaat. Niets wat Jezus leerde, illustreerde of sprak, wijst op het feit dat er ergens een magische lijst is en dat als je aan de positieve kant van het grootboek kunt blijven, je erbij bent. Hij concludeerde dat niet, leerde dat niet, nee, hij leerde precies het tegenovergestelde. En toch instrueerde Hij tegelijkertijd Zijn volgelingen om goed te zijn. En niet alleen om goed te zijn, als je Jezus’ zijn preek op de berg hebt gelezen, nam Hij de definitie van goed naar een heel ander niveau. Hij bracht het goede tot zo’n niveau dat zelfs de allerbeste mensen zoals de religieuze leiders van die tijd, onder de leer van Jezus veroordeeld werden omdat ze niet eens goed genoeg waren om hun eigen wetten te houden. En toch heeft Jezus nooit de conclusie getrokken dat als je goed genoeg bent, je de eeuwigheid in de hemel zult doorbrengen.
Je hoeft niet te gissen naar de eeuwigheid en een hiernamaals, of erover te liegen tegen je kinderen om ze te troosten dat het op één of andere manier wel goed zal komen. Er is goed nieuws! Nieuws dat voor veel mensen levens veranderend werd, wat het meest waardevolle en zekere hoopvolle is geworden dat ze ooit hebben meegemaakt. Als je dan een dierbare verliest, kun je volop rouwen, maar met veel hoop. Als goede mensen naar de hemel gaan en je hebt geen idee hoe het systeem werkt, is er weinig hoop. Toch verklaarden de volgelingen van Jezus duidelijk, je kunt treuren met hoop. Wij geloven dit, maar velen geloven dit niet. Stel je voor dat Jezus gelijk had en God de wereld zo liefhad dat Hij kwam opdagen, om duidelijkheid te geven. Hij hoefde niet elke generatie terug te komen om de regels bij te werken. Hij kwam één keer langs om ons de weg te wijzen. Door Zijn perfecte praktische voorbeeld en door de lessen die Hij gaf. In plaats van ons een eisen lijst te geven, heeft God ons Zichzelf gegeven. Hij had er echt alles voor over om mensen gegronde hoop te geven door geloof. Zo lezen we in Johannes 3:16: “God had de wereld zo lief dat Hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.” Ongeacht hoe ‘goed’ ze waren, wat ze hebben gedaan, wat ze niet hebben gedaan of in welke mate hun zogenaamde goede opweegt tegen hun slechte daden en gedachten. En dit is wat we daarvan kunnen leren; Als Jezus gelijk heeft, probeert God ons niet op verkeerde dingen te betrappen om ons te veroordelen en te verdoemen, maar om de wereld te redden, jou en mij te redden en ons door geloof eeuwig leven in de hemel te geven.
